Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014

Ensuring the legal status of the Greek Orthodox and other communities in Turkey

Διασφαλίζοντας τη νομική υπόσταση των Ελληνορθοδόξων
και των άλλων κοινοτήτων της Τουρκίας

Καθημερινή, 19/1/2014

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης,
Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ


Σήμερα η Τουρκία βρίσκεται από κοινωνικοπολιτική άποψη σχετικά με τις μειονότητές της στο μεταβατικό στάδιο από ένα παρελθόν που προβλημάτισε σε ένα μέλλον πολλά υποσχόμενο. Η κυβέρνηση το Κόμματος της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης του Πρωθυπουργού Έρντοαν υπήρξε η πρώτη η οποία άγγιξε για πρώτη φορά ουσιαστικά το θέμα των δικαιωμάτων των μειονοτήτων της Τουρκίας. Μία σειρά, έστω και περιορισμένων, ενεργειών της τουρκικής κυβέρνησης σχετικά με την επιστροφή κοινοτικής περιουσίας στους Ελληνορθόδοξους της Τουρκίας, όπως και τις κοινότητες των Χριστιανών Αρμενίων, των Λατίνων Καθολικών, των Συροϊακωβιτών και των Ιουδαίων της χώρας, έχει δημιουργήσει θετικό κλίμα στις τάξεις των μειονοτήτων και την ελπίδα ότι το υπό διαμόρφωση νέο Σύνταγμα της Τουρκικής Δημοκρατίας θα διασφαλίσει στην πράξη, και όχι απλώς θεωρητικά, αναγνώριση της νομικής τους υπόστασης, συμπεριλαμβανομένου του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Αρχιραββινίας, καθώς επίσης και την ισοπολιτεία και ισονομία των μονοθεϊστικών κοινοτήτων. Είναι, πράγματι, μία σημαντική στιγμή στη νεώτερη ιστορία της γείτονος.
Σε αυτό το πλαίσιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το δεύτερο συνέδριο που διοργανώνεται στις 30 Ιανουαρίου 2014 στην Κωνσταντινούπολη από το Γραφείο Εκπροσώπησης Μειονοτικών Ιδρυμάτων, του οποίου προΐσταται ο κ. Λάκης Βίγκας, εκπρόσωπος των 166 μειονοτικών ιδρυμάτων στο Πλαίσιο της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων της Τουρκικής Δημοκρατίας, σε συνεργασία με τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Μπιλγκί και την στήριξη της Επιτροπής Βενετίας. Το πρώτο συνέδριο είχα λάβει χώρα σε συνεργασία με το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 13 Μαΐου 2013 στο Πανεπιστήμιο της Άγκυρας. Το συνέδριο επικεντρώνεται στο ζήτημα της νομικής υπόστασης των μη μουσουλμανικών κοινοτήτων στην Τουρκία, και δη τα δικαιώματα και προβλήματα που προκύπτουν κατά την εν λόγω διαδικασία. Στόχος της εκδήλωσης είναι να θέσει επίσημα το πλαίσιο συζήτησης για την αναγκαιότητα διευθέτησης της νομικής υπόστασης των εν λόγω ιστορικών κοινοτήτων προκειμένου να συνεχίσουν την ιστορική τους πορεία.
Στο συνέδριο θα λάβουν μέρος καθηγητές πανεπιστημίου καθώς και εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας τόσο από την Τουρκία όσο και από το εξωτερικό με στόχο να μοιραστούν την εμπειρία άλλων χωρών. Η παρουσία εκπροσώπου της Επιτροπής της Βενετίας αλλά και νομομαθών από τη Μέση Ανατολή αποσκοπεί στο να μοιρασθούν την εμπειρία εκείνων σχετικά με την αναγνώριση της νομικής υπόστασης ανάλογων κοινοτήτων στις χώρες τους.
Διασφαλίζοντας την πολυπολιτισμικότητα, κοινωνική αρμονία, δημιουργικότητα, οικονομική και ατομική ανάπτυξη βασισμένα στην πολιτιστική άμιλλα και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οι πολίτες της Τουρκίας είτε ως πλειονότητα είτε ως μειονότητες καλούνται να διασφαλίσουν την ακεραιότητα της ίδιας της κοινωνίας τους αλλά κυρίως την ειρήνη εντός αυτής σε μία εποχή κρίσιμη πολιτικά για τη Τουρκία. Σε αυτή την διαδικασία αναμένεται η πιο ενεργή στήριξη της τουρκικής κυβέρνησης εν γένει προς τις μειονότητες. Ιδιαίτερα για την Ρωμαίικη κοινότητα εξαιρετικής σημασίας παραμένει η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης κάτι που χρειάζεται να πάψει να είναι ζητούμενο.





Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2014

The questionable political credibility of corruption allegations against Erdogan

Αμφιβόλου πολιτικής αξιοπιστίας τα περί διαφθοράς του Έρντοαν

Καθημερινή, 12/1/2014

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης,
Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ

Στην πολιτική ιστορία της ανθρωπότητας και σε κάθε πολίτευμα, ιδιαίτερα στην δημοκρατία με τις συνεχόμενες εναλλαγές της τύχης των πολιτικών λόγω πολιτικού κόστους, η κατηγορία της διαφθοράς είναι η πλέον συνήθης σε τέτοιο βαθμό μάλιστα ώστε να είναι δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ της αλήθειας και της συκοφαντίας. Ακόμη και στην περίπτωση που η κατηγορία αποδεικνύεται αληθής, κατόπιν της σχετικής δικαστικής διαδικασίας, τα ερωτηματικά παραμένουν αναφορικά με το κίνητρο ανάδειξης ενός συγκεκριμένου σκανδάλου σε μία δεδομένη χρονική στιγμή υπό δεδομένες πολιτικές συνθήκες με συγκεκριμένους κερδισμένους και χαμένους. Και αυτά διότι είναι γνωστό ότι όπου υπάρχει άνθρωπος υπάρχει εγωισμός και απληστία, άρα και κατάχρηση εξουσίας σε κάθε επίπεδο πολιτικής και οικονομικής διαχείρισης. Αυτό ίσχυε πάντοτε και εξακολουθεί να ισχύει ιδιαίτερα σήμερα υπό το άκρατο πνεύμα υλισμού τους τελευταίους δύο αιώνες.
Στην περίπτωση, λοιπόν, της πολιτικής κρίσης στην Τουρκία δεν είναι τόσο σημαντική η ανάδειξη της διατεινόμενης υπόθεσης διαφθοράς αλλά το γιατί επιδιώκεται η ανάδειξή της και από ποιους. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η Ισλαμική Επανάσταση στην Τουρκία σε βάρους του κεμαλικού βαθέως κράτους έγινε αθόρυβα και αναίμακτα, δεν είναι δύσκολο να υποθέσουμε ότι η επανάσταση είναι αποτέλεσμα του παρακρατικού δικτύου Χιζμέτ του Γκιουλέν. «Οφθαλμός αντί οφθαλμού» δηλαδή για τους Ισλαμιστές οι οποίοι αντιμετώπισαν τους εκκοσμικευμένους πολιτικούς αντιπάλους με την ίδια μέθοδο, την σύσταση και λειτουργία παρακρατικών δικτύων.
Μετά την επικράτηση των ισλαμιστών στην πολιτική ζωή της χώρας, ο Έρντοαν και οι συν αυτώ άρχισαν να δημιουργούν το δικό τους ισλαμικό δίκτυο, αποστασιοποιούμενοι από τον Γκιουλέν για λόγους μεθοδολογίας και όχι στόχων της κοινής πολιτικής τους ιδεολογίας. Είναι προφανές ότι και ο Γκιουλέν και ο Έρντοαν διαθέτουν τα δικά τους δίκτυα σε κάθε τομέα του κράτους, της ασφάλειας και της δικαστικής εξουσίας. Επομένως είναι πολύ εύκολο για τον μεν ή τον δε να αναδείξουν τις αδυναμίες του αντιπάλου, ή και να επινοήσουν-μεγαλοποιήσουν κάποιες από αυτές, μέσω των δικαστικών που αποτελούν μέρος του ενός ή του άλλου δικτύου. Το ίδιο ισχύει και για τις δυνάμεις ασφαλείας.

Η άσκηση της δικαιοσύνης προϋποθέτει ανεξαρτησία και αμεροληψία της δικαστικής εξουσίας. Κάτι τέτοιο στην Τουρκία δεν είναι εύκολο λόγω της λειτουργίας των παρακρατικών δικτύων. Συνεπώς οι κατηγορίες κάποιων δικαστών δεν έχουν την απαιτούμενη αξιοπιστία και αυτό είναι κάτι που ο Πρωθυπουργός Έρντοαν έχει τονίσει. Υπό αυτό πρίσμα, οι κατηγορίες διαφθοράς από το δίκτυο Χιζμέτ κατά του πρωθυπουργού της Τουρκίας αποκτούν νέα διάσταση και πρέπει να αναλυθούν βάσει του πολιτικού ανταγωνισμού στις τάξεις των Ισλαμιστών και όχι της οικονομικής ή ποινικής τους διάστασης.