The Crisis in Arabia Felix

The Crisis in Arabia Felix

Dr. Evangelos Venetis

ELIAMEP Middle East Research Project

While emphasis is given by the media on the Sunni ghazis of the Islamic Caliphate in Mesopotamia and the Levant, other major developments go unnoticed in the international news. In the midst of rising tension of Sunni and Shiite conflict in Mesopotamia with the Sunnis seeking to reduce the Shiite influence in Iraq and Syria, the reverse geopolitical process took place a few days ago in Yemen, namely the advance and capture the capital Sana'a by Shiite Huthis. This development is comparable in geopolitical importance to the establishment of the Islamic Caliphate in Mesopotamia.

The Shiite Huthi tribe who adhere to the Five Shiite Imams (descendants of the Prophet of Islam, Fivers or Zeydis) differ from the majority of Shiite Jafaris (Twelvers) who believe in the Twelve Imams and the Ismailis (Seveners) who believe in the Seven Imams. Huthis control the northwestern part of Yemen and the border with Saudi Arabia. They are the main geopolitical force of Yemeni Zeydi Shiite doctrine who in total consist almost half the population of 23 million Yemenites with the other half being Sunni Safa.

During the Arab Spring, the Huthis and the Sunnis liberals of Yemen ousted the pro-Western President Al-Saleh and increased their influence, such as the increased participation in the community and greater autonomy in the north. However the new moderate president Hadi does not seem to meet the growing influence of Huthi politicians in Yemen. Mismanagement and lack of representation in power are some of the elements that criticize Huthis in Hadi’s rule who balances a tightrope between the Hutu in the north and Al-Qaeda in the south.

The ongoing crisis in Yemen in Sana'a control of Huthis is a phenomenal development that transcends the events of 2012 when Saudi Arabia fought against the Huthis in its southern borders. Saudi Arabia and the Arab states of the Persian Gulf support the fragile pro-Western government of Hadi and apparently the intelligence and security forces were taken by surprise in a fashion similar to to the surprise of Shiite Iraq by Sunni Caliphate Ghazis. It is obvious that the Houthis movement is to evolve into a revolution with unpredictable developments for the stability of the Arabian Peninsula. So there are now two open Sunni-Shiite fronts: the Sunni advance in Syria and Iraq and the Shiite march in Yemen. Apparently the geopolitical instability widens with disastrous consequences for everyone.

--

Η κρίση στην Ευδαίμονα Αραβία

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης
Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής – ΕΛΙΑΜΕΠ

Με το βλέμμα του κόσμου στους Σουνίτες Γαζήδες του Ισλαμικού Χαλιφάτου στην Μεσοποταμία και το Λεβάντε, άλλες εξελίξεις περνούν απαρατήρητες στην περιοχή από τη διεθνή επικαιρότητα. Μεσούσης της αυξανόμενης έντασης της σύγκρουσης Σουνιτών και Σηιτών στην Μεσοποταμία με τους Σουνίτες να επιδιώκουν την μείωση της σηιτικής επιρροής στο Ιράκ και την Συρία, έλαβε χώρα πριν από λίγες ημέρες η αντίστροφη διαδικασία στην Υεμένη, και συγκεκριμένα η προέλαση και κατάληψη της πρωτεύουσας Σαναά από τους Σηίτες της φυλής Χούτι της Βόρειας Υεμένης. Η εν λόγω εξέλιξη είναι εφάμιλλη σε γεωπολιτική σημασία με την δημιουργία του Ισλαμικού Χαλιφάτου στην Μεσοποταμία.

Η σηιτική φύλη των Χούτι που πιστεύουν στους Πέντες Σηίτες Ιμάμηδες-Αποστόλους (Απογόνους του Προφήτη του Ισλάμ, Ζέιντι Πεντεϊμαμικοί) διαφοροποιούνται από την πλειονότητα των Σηϊτών Τζαφαρί (Δωδεκαϊμαμικών) που πιστεύουν στους Δώδεκα Ιμάμηδες-Αποστόλους και των Ισμαηλιτών Σηιτών (Επταιμαμικών) που πιστεύουν στους Επτά Ιμάμηδες-Αποστόλους. Οι Χούτι κατοικούν και ελέγχουν την βορειοδυτική Υεμένη και τα σύνορα με την Σ. Αραβία. Αποτελούν την κυριότερη δύναμη των Υεμενιτών Ζέιντι Σηιτών οι οποίοι στο σύνολό τους φθάνουν σχεδόν το μισό του πληθυσμού 23 εκατομμυρίων Υεμενιτών στην χώρα με το λοιπό μισό να είναι Σουνίτες Σάφα.

Με την Αραβική Άνοιξη οι Χούτι και οι φιλελεύθεροι Σουνίτες της Υεμένης εκδίωξαν τον φιλοδυτικό Πρόεδρο Αλ-Σάλεχ και αύξησαν την επιρροή τους, όπως την αυξημένη συμμετοχή τους στα κοινά και μεγαλύτερη αυτονομία στα βόρεια. Ωστόσο ο μετριοπαθής νέος πρόεδρος Χάντι δεν φαίνεται να ικανοποιεί την αυξανόμενη επιρροή των Χούτι στα πολιτικά πράγματα της Υεμένης. Η κακοδιαχείριση και η ελλιπής εκπροσώπηση στην εξουσία είναι μερικά από τα στοιχεία που προσάπτουν οι Χούτι στον Χάντι ο οποίος ισορροπεί σε τεντωμένο σχοινί μεταξύ των Χούτι στο Βορρά και της Αλ-Κάιντα στο Νότο.

Η εν εξελίξει κρίση στην Υεμένη με τον έλεγχο της Σαναά από τους Χούτι είναι πρωτοφανής εξέλιξη που ξεπερνά και τα γεγονότα του 2012 όταν η Σαουδική Αραβία πολέμησε τους Χούτι στα νότια σύνορά της. Η Σαουδική Αραβία και τα αραβικά κράτη του Περσικού Κόλπου στηρίζουν την εύθραυστη φιλοδυτική κυβέρνηση του Χάντι και, όπως φαίνεται, οι δυνάμεις πληροφοριών και ασφαλείας τους αιφνιδιάστηκαν σε ανάλογο βαθμό με τον αιφνιδιασμό των Σηιτών του Ιράκ από τους Σουνίτες Γαζήδες του Χαλιφάτου το καλοκαίρι. Είναι προφανές ότι το κίνημα των Χούτι δύναται να εξελιχθεί σε επανάσταση με απρόβλεπτες εξελίξεις για την σταθερότητα της αραβικής χερσονήσου. Συνεπώς έχουμε πλέον δύο ανοιχτά σουνιτο-σηιτικά μέτωπα: την σουνιτική πρέλαση στην Συρία-Ιράκ και την σηιτική προέλαση στην Υεμένη. Η γεωπολιτική αστάθεια διευρύνεται με καταστροφικές συνέπειες για όλους.

Gaza: David against Goliath

Dr. Evangelos Venetis
Head of the Middle East Research Project,
Hellenic Foundation for European and Foreign Policy – ELIAMEP, Athens, Greece

31/08/2014

After the Pyrrhic victory for the Palestinians in Gaza the future is uncertain both for the Palestinians and Israel. Lifting the blockade of the Gaza Strip by Israel constitutes success for Hamas which put such a withdrawal as a prerequisite for the cessation of hostilities. As shown by the celebrations in Gaza, the Palestinian morale remains robust despite the huge losses mainly of civilian population and infrastructure. In the case of Israel it keeps a low profile observing its own strategic benefits of this war: the destruction of a large part of the underground tunnels and the destruction of a small portion of the potential waste of Hamas. But it seems that the success of the Israeli army does not overshadow the fact that it was involved in a protracted war with a strategic stalemate for Tel Aviv: once it invaded by land forces it should deterministically choose of re-occupying the Gaza Strip or to withdraw. Tel Aviv chose partly the second option. It was much effort for nothing essentially since Hamas kept intact its arsenal and it is now preparing to rebuild the underground channels of communication with the outside world by using the building materials that will be imported for the reconstruction of Gaza above ground.

Lifting the blockade is expected to create a chain reaction of multiple dimensions. The strategic relationship between Israel-Egypt will be tested in the Sinai Peninsula and the level of security is to be unstable again. The opening of the southern border of Gaza will strengthen its relationship between Hamas and the Muslim Brotherhood of Egypt with repercussions for the military leadership in Cairo. Therefore it is expected in the coming months to see the extent of the duration of the truce and the operational range and variety of products which are going to be imported in Gaza.

The main challenge of this truce, however, is the implementation of the declaration of the political unity of the Palestinians. Fatah and Hamas are invited to show political maturity and increase the level of cooperation and harmony with each other despite the uncomfortable and omnipresent eye of the conqueror. The reconstruction of Gaza is a first class opportunity for Palestinians to achieve political unity. It is important that there are already active political, economic and technological forces Palestinians regardless of ideological orientation ready to invest and contribute to the improvement of living standards of the inhabitants of Gaza, thus acting in a stabilizing way. This is an important step toward Palestinian unity, reflecting indeed political maturity. Without this maturity Palestinians will not be able to establish an independent Palestinian state on the basis of UN resolutions and annul the policy of illegal Israeli settlements in the occupied territories. No doubt, the political unity of the Palestinians is their "sling" in the battle against Goliath.

--

Γάζα: Δαυίδ εναντίον Γολιάθ

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης, ΕΛΙΑΜΕΠ

Μετά την Πύρρειο νίκη των Παλαιστινίων στην Γάζα η επόμενη μέρα διαγράφεται ακαθόριστα και για τους Παλαιστινίους και για το Ισραήλ. Η αποδοχή της άρσης του αποκλεισμού της Λωρίδας της Γάζας από το Ισραήλ συνιστά επιτυχία για την Χαμάς η οποία έθετε την εν λόγω άρση ως απαραίτητη προϋπόθεση για την παύση των εχθροπραξιών. Όπως δείχνουν και οι πανηγυρισμοί στην Γάζα, το ηθικό των Παλαιστινίων παραμένει ακμαίο παρά τις τεράστιες απώλειές τους κυρίως σε άμαχο πληθυσμό και υποδομές. Από την πλευρά του το Ισραήλ τηρώντας ήπιους επικοινωνιακούς τόνους έχει τα δικά του στρατηγικά οφέλη από τον πόλεμο αυτό: την καταστροφή μεγάλου μέρους των υπογείων σηράγγων και ενός μικρού τμήματος του βλητικού δυναμικού της Χαμάς. Φαίνεται όμως ότι οι εν λόγω επιτυχίες του ισραηλινού στρατού δεν επικαλύπτουν το γεγονός ότι ενεπλάκη σε έναν παρατεταμένο πόλεμο με στρατηγικό για το Τελ Αβίβ αδιέξοδο: αφού εισέβαλε με χερσαίες δυνάμεις νομοτελειακά θα έπρεπε να διαλέξει ή την επανακατοχή της Λωρίδας της Γάζας ή την εύσχημη απόσυρση. Διάλεξε εν μέρει την δεύτερη επιλογή. Πολύ προσπάθεια για το τίποτε ουσιαστικά αφού η Χαμάς διατήρησε άθικτο το οπλοστάσιό της και ετοιμάζεται να επανακατασκευάσει τους υπόγειους διαύλους επικοινωνίας της με τον έξω κόσμο με δομικά υλικά που θα εισαχθούν για την ανοικοδόμηση της υπέργειας Γάζας.

Η άρση του αποκλεισμού αναμένεται να δημιουργήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις πολλαπλών διαστάσεων. Η στρατηγική σχέση Ισραήλ-Αιγύπτου θα δοκιμασθεί στην Χερσόνησο του Σινά με το επίπεδο ασφαλείας να διακυβεύεται εκ νέου. Η διάνοιξη των νοτίων συνόρων της Γάζας θα ενισχύσει την σχέση της Χαμάς με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους της Αιγύπτου με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την στρατιωτική ηγεσία του Καΐρου. Συνεπώς αναμένεται τους επόμενους μήνες να δούμε στην πράξη τι εύρος επιχειρησιακά και σε ποικιλία προϊόντων θα έχει η άρση του αποκλεισμού της Γάζας αλλά και τι διάρκεια.

Το κύριο διακύβευμα της εν λόγω ειρήνευσης ωστόσο είναι η υλοποίηση της διακήρυξης της πολιτικής ενότητας των Παλαιστινίων. Η Φάταχ και η Χαμάς καλούνται να επιδείξουν πολιτική ωριμότητα και να αυξήσουν το επίπεδο συνεργασίας και ομόνοιας μεταξύ τους παρά το ανήσυχο και πανταχού παρόν μάτι του κατακτητή. Η ανοικοδόμηση της Γάζας είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για την επίτευξη παλαιστινιακής πολιτικής ενότητας. Είναι σημαντικό ότι ήδη δραστηριοποιούνται εκείνες οι σταθεροποιητικές πολιτικά, οικονομικά και τεχνολογικά δυνάμεις των Παλαιστινίων οι οποίες ανεξαρτήτως ιδεολογικής απόχρωσης είναι έτοιμες να επενδύσουν και να συμβάλουν επιχειρησιακά στην βελτίωση του επίπεδου διαβίωσης των κατοίκων της Γάζας. Και αυτό αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την ενότητα των Παλαιστινίων, αντανακλώντας όντως πολιτική ωριμότητα. Χωρίς αυτή την ωριμότητα οι Παλαιστίνιοι δεν θα είναι σε θέση να διεκδικήσουν στην πράξη την ίδρυση ανεξάρτητου Παλαιστινιακού Κράτους βάσει των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και την παράλληλη άρση των παράνομων Ισραηλινών εποικισμών στα κατεχόμενα. Μήπως τελικά η πολιτική ενότητα των Παλαιστινίων είναι και η «σφεντόνα» τους στην μονομαχία τους με τον Γολιάθ;

The Minorities of the Middle East should stay in their homeland

Dr. Evangelos Venetis

Head of the Middle East Research Project

Hellenic Foundation for European and Foreign Policy - ELIAMEP

Well, it seems that the long expected clash of civilizations seems is just being unfolded before our eyes! For a century the Christians of the Middle East have been shrinking in terms of population and geography due to various events, e.g. the genocide of Armenians, Greeks and Assyro-Chaldaeans by the Young Turks, the exile of Christians, especially Muslims in occupied Palestine by Israel etc. Today in Syria and Iraq, the fate and future of Christianity, the Yezidis and other minority religions are put into question the actions by the Sunni Islamic Wahabis (wrongly termed “jihadists” by international media) of the Islamic State, otherwise Caliphate. The ongoing persecution of Christians, the Yezidis, the Shiites and the Kurds reveal the inability of the governments of these areas to protect their citizens. It is a clear manifestation of cultural conflict between East and West with the existing extremism constituting only skirmishes in a war that has just begun.

In this context it is crucial for minorities to remain in their homeland in order to ensure the continuity of their presence as a vital sign of cultural diversity and tolerance. The initiative of the French Foreign Minister Laurent Fabius to invite Christians of Iraq to emigrate to France is undoubtedly an act of humanity and should both be applauded. However,this act sets a precedent in view of depopulating the Middle East of its minorities; thus the French initiative could be amended. The invited guests must have a temporary presence in Europe until the restoration of security and geopolitical stability of Iraq and the region. As for other minority populations in Iraq, the international community should praise the Iraqi government for accommodating and protecting Christians and Yezidis in the Shiite and Kurdish provinces of Iraq. The international community needs also to support the Iraqi government in this project by providing resources and expertise to establish immigration centers as temporary residence in the above districts. Thus they can keep the minorities in the natural and cultural environment ensuring cultural continuity in space and time.

If the international community does not cooperate politically with the governments of the Middle Eastern for the active and effective protection of minorities in these countries, then this war will be long with an unpredictable outcome. If the international community does not create a fund aiming to implement this initiative, it will be the first time in two thousand years that Christianity and other religions could be eradicated terms of numbers from the geographical and cultural context that gave birth to them. And if that happens, then we will talk about the creation of a new, this time cultural, war between Islam and the West. Then the Middle East would lose its multiculturalism and would acquire a cultural worldview of lack of tolerance leading eventually to the full clash of civilizations.

About “Jihadists”

Dr. Evangelos Venetis

Head of the Middle East Research Project

Hellenic Foundation for European and Foreign Policy – ELIAMEP, Athens, Greece

The deteriorating security in Iraq because of the Sunni Wahabbis of the Islamic State is an unexpected phenomenon in terms of its rapid spread. The atrocities against Christians, the Yezidis and Shiite Muslims in Iraq are similar to those occurring in neighboring Syria. The power vacuum in the region does not allow the governments of these countries to protect minorities and the indifferent ... West is interested only in words. Meanwhile the "jihadists" act freely. Given that the term does not exist in the history of Islam, the question arises: Is it right to call them "jihadists"?

First they are not "jihadists" but Sunni-Mujahideen-fighters for the faith-Wahhabi Islamists. These are the correct terms that characterize Sunni fighters in Iraq. The term "jihadist" is wrong. And we elaborate: Linguistically it is a transatlantic and European imperial neologism of the media and some researchers; it does not adequately reflect the content and way of thinking of the Sunni Islamists. Etymologically it derives from the term "Jihad" [= effort (in the path of God), holy war "]. However, the term "jihadist" is not found in the vocabulary of any western language, or even Arabic.

The ambiguity and misunderstanding of the term "jihadist" has a conceptual dimension. If we accept that it is used as a term synonymous with the aforementioned, then the question arises: if those representing the Islamic State in Mesopotamia are Jihadists, then who are the Taliban in Afghanistan and Pakistan and the Islamists in Yemen and Africa? Of course these are the same branch of radical Sunni Islam without any doctrinal difference. So it is wrong to differentiate the name of Sunni Islamists in Iraq, Syria and the rest of the world.

Furthermore, given that in political Islam Jihad is a common concept in political and moral practice of Sunni and the Shiite Muslims; for example, is not Hezbollah in Lebanon "jihadist"? So why should we use the term improperly only about radical Sunni Islam?

Hence the wrong use of the term "Jihadists" by the international and domestic media and part of the research community contributes to further confusion in the mind of the average man in the West about Islam and about the developments in the Islamic world. With this in mind, it is right to avoid the use of the term "jihadists" for the Islamists and the terms "Mujahid(in)" or "fighter for the faith 'and to clear up the case for Sunni Islamist or Shiite. Hence this linguistic preciseness helps us to have a clearer perception of what is happening in Islam.

Silence constitutes complicity in Gaza

Dr. Evangelos Venetis

Hellenic Foundation for European and Foreign Policy – ELIAMEP, Athens, Greece

Kathimerini, 02/08/2014

International law is violated openly and systematically in Gaza. The thousands of dead and injured Palestinian civilians manifest clearly that the Israeli attack on Hamas artillery is disproportionate. There is no international law prescribing that the right to safety can justify the occupation and slaughter of innocent civilians. The Israeli strategy in Gaza acts against the prospect of peace and the integrity and existence of the Palestinian people. Additionally there can not be a collective punishment of a people due to the policy of their government.

While Israel itself trying to maintain his own safety in a hostile environment, it is doomed to be a militarized state due to its policy in Palestine. The ground invasion of Israel in Gaza is fruitless and annuls the leading and realistic Sharon policy, returning to an ineffective past policy. Also Israel's policy in Gaza leaves exposed and vulnerable Mahmoud Abbas within the political arena of the Palestinians in the West Bank, jeopardizing its stability.

Greece with its special relationship with both Palestine-Muslim world and Israel needs to act fast and help break the deadlock in the context of international community. Greece needs to justify its special position in the world map of people who fought and fight for independence and human dignity. The Greek government should take the initiative in both the EU and the UN and regional bilateral level to raise awareness in the largely indifferent international community and stop the ongoing heinous crime. The mobilization of international justice remains a desideratum at this time. Undoubtedly silence is complicity.

Μια στο  καρφί και μια στο πέταλο:

Δεν πείθει ο Έρντοαν για την Γάζα

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης,

Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ, evenetis77@yahoo.com

Καθημερινή, 21/05/2014

Η έντονη ρητορική στην οποία επιδίδεται ο πρωθυπουργός της Τουρκίας την τελευταία πενταετία στο Παλαιστινιακό τον έχει καταστήσει επικοινωνιακά εντός και εκτός Τουρκίας σε έναν από τους κύριους υπερασπιστές των Παλαιστινίων: άφησε άναυδο τον Σιμόν Πέρεζ στο Νταβός το 2009, υποστήριξε τους Τούρκους ακτιβιστές του Μαβί Μαρμαρά το 2010 και έχει καταφερθεί επανειλημμένα φραστικά εναντίον του Τελ Αβίβ με αφορμή τις κατά καιρούς κρίσεις που λαμβάνουν χώρα στην Γάζα. Ο χρόνος όμως πέρασε και οι εν λόγω κινήσεις φαντάζουν ανεπαρκείς εμπρός στις εξελίξεις. Εκτός από λόγια και κινήσεις εντυπωσιασμού έχει προβεί σε πράξεις ουσίας ο Έρντοαν; Ουσιαστικά όχι.

Η ανθρωπιστική βοήθεια της Τουρκίας, μέσω μάλιστα του Ισραηλινού καναλιού, όχι μόνο δεν παρηγορεί αλλά αφήνει εκτεθειμένους τους Παλαιστινίους στην Γάζα, οι οποίοι περιμένουν κάτι πιο χειροπιαστό από την Άγκυρα.

            Διπλωματικά το τουρκικό ΥΠΕΞ έχει μειώσει στο ελάχιστο δυνατό σημείο το επίπεδο διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ και έχει ακυρώσει το πλαίσιο στρατιωτικής συνεργασίας. Οι τομείς μείωσης συνεργασίας των δύο πλευρών είναι σημαντικοί αναμφίβολα και καταδεικνύουν το μέγεθος της κρίσης. Ωστόσο κάτι τέτοιο θα ευσταθούσε εάν και οι εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών ακολουθούσαν την ίδια πτωτική πορεία. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει. Το αντίθετο μάλιστα.

            Οι τουρκο-ισραηλινές εμπορικές σχέσεις όχι μόνο δεν μειώθηκαν την τελευταία πενταετία αλλά αυξήθηκαν με πρωτόγνωρους ρυθμούς. Αναμένεται δε το τρέχον έτος να φτάσουν σε κορύφωση με συνολικό όγκο συναλλαγών τα 5 τρις. δολ, ενώ το 2008 άγγιζε τα 3,8 τρις. δολ. Οι επιχειρηματίες των δύο χωρών συνεχίζουν ακάθεκτοι την συνεργασία τους παρά την ρητορική του Έρντοαν. Μερικοί δε από τους Τούρκους επιχειρηματίες μάλιστα μετέχουν και στο τριήμερο πένθος στη Τουρκία για τους νεκρούς Παλαιστινίους στην Γάζα εν τω μέσω του Ραμαζανίου...

Μπορεί ο Τούρκος υπουργός οικονομικών να δικαιολογεί την εν λόγω αντίφαση ως διαφοροποίηση μεταξύ της διακρατικής πολιτικής και των προσωπικών οικονομικών σχέσεων, αλλά δεν πείθει. Τα οικονομικά δεδομένα μιλούν από μόνα τους και προφανώς υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ λόγων και έργων της τουρκικής κυβέρνησης στο εν λόγω ζήτημα. Ανεξάρτητα από το είδος των αιτίων (η κοινή γνώμη της Τουρκίας εν όψει προεδρικών εκλογών, η σημασία των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων για την οικονομία της Τουρκίας παγκοσμίως κλπ.) που υπαγορεύουν αυτή την μανιχαϊστική στάση της Τουρκίας, βέβαιο είναι ότι, όταν δεν υπάρχει συμφωνία λόγων και έργων, τότε τα λόγια χάνουν την σημασία τους και τα έργα μιλούν από μονά τους.

Γάζα: Το δένδρο της ειρήνης ποτίζεται με αίμα

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης,

Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ, evenetis77@yahoo.com

Καθημερινή, 14/07/2014

Η πρόσφατη αναζωπύρωση και εν εξελίξει σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς δεν είναι κάτι καινούριο, δεν είναι η πρώτη φορά και ούτε η τελευταία. Στην μακρά περίοδο επτά δεκαετιών περίπου του Παλαιστινιακού Προβλήματος οι Παλαιστίνιοι και οι Ισραηλινοί είναι συνηθισμένοι σε τέτοιες κρίσεις. Το ίδιο και η διεθνής κοινότητα η οποία «ανήμπορη» απλώς αναλώνεται υποκριτικά σε δηλώσεις ανησυχίας, προβληματισμού και εκκλήσεις επαναφοράς «στην ηρεμία». Λες και υπάρχει ηρεμία στην Παλαιστίνη, όταν σιγούν τα τύμπανα του πολέμου, με τόση ισραηλινή εποικιστική δραστηριότητα που βρίσκεται σε εξέλιξη…

            Όσο κυνικό και αν διαβάζεται αυτό το σχόλιο, το διακύβευμα αυτή της κρίσης είναι περισσότερο η εξάσκηση των εμπλεκομένων σε νέες πολεμικές τακτικές και την ανίχνευση των δυνατοτήτων και της προσαρμοστικότητας του άλλου παρά κάποια προσπάθεια αλλαγής των στρατηγικών δεδομένων στο έδαφος, πολύ περισσότερο η επιδίωξη ειρήνευσης.

Το διαρκώς και σιωπηρά εν καιρώ ειρήνης εξαπλωνόμενο εποικιστικά Ισραήλ νιώθει ανασφάλεια με την διαρκώς βελτιούμενη βλητική ικανότητα της Χαμάς και προσπαθεί να την περιορίσει κυρίως μέσω των πληροφοριών και επιλεγμένων χειρουργικών χτυπημάτων στις υποδομές της Χαμάς. Η προοπτική χερσαίας επέμβασης στην Γάζα φαντάζει ανόητη και ανούσια, καθώς δεν θα αποφέρει τίποτε στο Ισραήλ. Επομένως το Τελ Αβίβ με αυτή την κρίση δοκιμάζει και βελτιώνει το σύστημα αεράμυνας του έναντι των βλημάτων της Χαμάς.

Οι μαχητές της Χαμάς, παρότι τεχνολογικά και εξοπλιστικά μειονεκτούν ασύγκριτα έναντι του Ισραήλ επιδεικνύουν επιμονή στην τακτική της καλλιέργειας ανασφάλειας ανάμεσα στους πολίτες του Ισραήλ μέσω της βλητικής της ικανότητας. Και είναι αλήθεια ότι το καταφέρνουν και παράλληλα βελτιώνονται στην εξάσκηση τους αναφορικά με την χρήση του πυροβολικού της. Παλαιότερα οι παλαιστινιακές ρουκέτες έπεφταν με το που εκτοξεύονταν. Σήμερα χτυπούν, με ανακρίβεια ακόμη, όλες τις πόλεις του Ισραήλ. Η βελτίωση των βλητικών και εν γένει επιχειρησιακών ικανοτήτων της Χαμάς βασίζεται στις κατά καιρούς κρίσεις με το Ισραήλ.

Και οι δύο πλευρές έχουν τις απώλειές τους. Το Ισραήλ νιώθει ανασφαλές. Το κόστος όμως για την Χαμάς και τους Παλαιστινίους είναι τα θύματα τα οποία συνήθως είναι δεκαπλάσια των Ισραηλινών, απόρροια της στρατιωτικής τεχνολογικής καχεξίας της Χαμάς. Στρατηγικά και ψυχολογικά ο μωσαϊκός «οφθαλμός αντί οφθαλμού» καθορίζει την στάση των εμπλεκομένων στην παλαιστινιακή κρίση χωρίς προοπτική αλλαγής της στάσης τους βραχυπρόθεσμα με την κατά τα άλλα ειρηνοποιό Δύση απλώς να παρατηρεί εξ’αποστάσεως...

The Fall of the West in Mesopotamia

The Fall of the West in Mesopotamia: Repeating Mistakes in Syria and Iraq

Dr. Evangelos Venetis

Head of the ELIAMEP Middle East Research Project

The current situation in Iraq is not surprising. It was foreseen in the August 2013 article in the Kathimerini titled 'Mesopotamia is after the Mantle of the Prophet," highlighting the geopolitical instability in Iraq despite that the international and Greek media were dealing with Syria, where (the latter) was not concerned with the economic crisis in Greece. Iraq was a “simmering volcano.”

Today Iraq is destabilized because of the repeatedly frivolous and unrealistic foreign policy decisions of the U.S. and Britain in 2003 (the US-British invasion of Iraq and fall of Saddam Hussein) that unleashed the forces of destabilization of Al-Qaeda in Mesopotamia. Similarly, the persistence of the West on the issue of Syria in the last three years to oust the Assad leadership of the country is repeating the same tragic error of 2003 in Iraq. The operational skill and influential Sunni Wahhabis in Iraq today have was consolidated in Syria and the experience gained against Assad. The West desperately wanders without knowledge of developments in the region: On the one hand it supports the Wahhabi Sunnis in Syria and on the other they are its enemies in Iraq.

The severity of the situation in Iraq is illustrated by the fatwa of the Shiite Grand Ayatollah Sistani urging Shiites to fight against the Wahhabis. When the elder Sistani and the so-called apolitical one of the Shiite clergy, made such a statement, it is easy to understand the magnitude of the war in Iraq. Yes, the West needs to understand that Iraq is now at war not in a crisis. The main challenge now is securing the unity of Iraq whilst the trisection of the country seems to be closer than ever.

The attitude of the West in Iraq should be figured out in connection with its policy in Syria and its stance to Assad. The West is challenged to choose allies in the region. The western policy of instability cannot but destabilize the Middle Eastern countries one after the other. No doubt the destabilization of Iraq and Syria comes from the Arab Peninsula, a U.S. ally in the region. If the West does not establish a realistic policy in the region immediately, then the power vacuum will be filled by regional powers both Sunnis and Shiites. But then it will be too late for the West and for Greece with Iraqi refugees arriving on the doorsteps of Europe...

 ***

Το δις εξαμαρτείν και η πτώση της Δύσης στην Μεσοποταμία:

Το κενό ισχύος στο Ιράκ και την Συρία

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης,

Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ, e.venetis@yahoo.com

*Συγγραφέας του Ο Ελληνισμός στο Σύγχρονο Ιράν (1837-2010), Αθήνα 2011.ISBN: 978-960-7498-85-1.

Η σημερινή κατάσταση στο Ιράκ δεν αποτελεί έκπληξη. Όπως καταδείξαμε και τον Αύγουστο του 2013 στο άρθρο της Καθημερινής «Η Μεσοποταμία φλέγεται για το Χρίσμα του Προφήτη», είχε προβλεφθεί η γεωπολιτική έκρηξη και αστάθεια του Ιράκ παρότι τα διεθνή και ελληνικά ΜΜΕ ασχολούντο με τη Συρία, όταν (τα τελευταία) δεν ασχολούντο με την οικονομική κρίση στην Ελλάδα. Απλώς το Ιράκ ήταν «ηφαίστειο που σιγόβραζε».

            Σήμερα το Ιράκ αποσταθεροποιείται λόγω των επανειλημμένων επιπόλαιων και μη ρεαλιστικών αποφάσεων της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ και της Βρετανίας το 2003 (αμερικανο-βρετανική εισβολή στο Ιράκ και πτώση Σαντάμ Χουσέιν) που απελευθέρωσαν τις δυνάμεις της αποσταθεροποίησης της Αλ-Κάιντα στην Μεσοποταμία. Παράλληλα η εμμονή της Δύσης στο θέμα της Συρίας την τελευταία τριετία να εκδιώξει τον Ασσάντ από την ηγεσία της χώρας αποτελεί επανάληψη του ίδιου τραγικού λάθους του 2003 στο Ιράκ. Η επιχειρησιακή δεινότητα και επιρροή των Σουνιτών Ουαχαβιτών στο Ιράκ σήμερα έχουν τις βάσεις τους στην Συρία και την εμπειρία που απέκτησαν εναντίον του Ασσάντ. Η Δύση παλινδρομεί απελπισμένα χωρίς γνώση για τα τεκταινόμενα στην περιοχή: αφενός στηρίζει τους Ουαχαβίτες Σουνίτες στην Συρία αφετέρου τους βρίσκει μπροστά της στο Ιράκ.

            Η κρισιμότητα της κατάστασης στο Ιράκ καταφαίνεται από την φάτουα του Σηίτη Μεγάλου Αγιατολλά Σιστανί να πολεμήσουν όλοι οι μάχιμοι Σηίτες. Όταν ο υπερήλικας Σιστανί και από τους λεγόμενους «μη πολιτικούς» ιερωμένους του σηιτικού ιερατείου, προβαίνει σε τέτοια ανακοίνωση-κέλευσμα γίνεται κατανοητό το μέγεθος του πολέμου στο Ιράκ. Ναι, η Δύση πρέπει να καταλάβει ότι το Ιράκ είναι πλέον σε πόλεμο. Κύριο διακύβευμα είναι η ενότητα του Ιράκ με την τριχοτόμηση να φαντάζει κοντύτερα από ποτέ.

            Η στάση της Δύσης στο Ιράκ πρέπει να δομηθεί σε συνδυασμό με την Συρία και την στάση της έναντι του Ασσάντ. Η Δύση καλείται να διαλέξει συμμάχους στην περιοχή. Η πολιτική του «μία στο καρφί και μία στο πέταλο» δεν αποδίδει αλλά αποσταθεροποιεί τις χώρες της Μ. Ανατολής την μία μετά την άλλη. Η αποσταθεροποίηση του Ιράκ και της Συρίας προέρχεται από την αραβική χερσόνησο, σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή. Εάν η Δύση δεν συγκροτήσει ρεαλιστική πολιτική στην περιοχή άμεσα, τότε το κενό ισχύος της θα κληθούν να καταλάβουν οι περιφερειακές δυνάμεις-χώρες της περιοχής είτε του σουνιτικού είτε του σηιτικού κόσμου. Και τότε θα είναι αργά για την Δύση αλλά και για την Ελλάδα με τους ιρακινούς πρόσφυγες να καταφθάνουν στο κατώφλι της …

Taliban and the West

The Message of Taliban to the West: Diplomacy Presupposes Reciprocity

Dr. Evangelos Venetis

Head of the ELIAMEP Middle East Research Project

The recent attack by the Taliban against the International Airport of Karachi is an important event in the war that rages between the Taliban and the governments of Pakistan and Afghanistan. In fact the attack in Karachi is linked to the attack in Kabul three days ago against Abdullah Abdullah, the future president of Afghanistan based on the elections polls until now. However, given the good climate that was created on June 4 as a result of the exchange of the American sergeant and five Taliban prisoners in Guantanamo, the question is what has changed in the meantime.

According to the announcement of the Taliban, the spectacular attack in Karachi was in response to the bombing of villages adjacent to the Taliban. Obviously the loss of important Taliban executives by airstrikes in the highlands of the country, despite the exchange of June 4 and effort split the Taliban from the West, is an important cause for the attack in Karachi. What is their message? They are able to carry out large-scale strikes suddenly and in unsuspected places. In other words, the security of Pakistan is at stake.

Now if after this flick and switch emotions within five days diplomacy is able to offer something essential is doubtful. Sure it must be considered that the war between the West and the Taliban in Afghanistan and Pakistan will be exacerbated by the withdrawal of American troops at the end of the year from Afghanistan. When there is no trust, diplomacy is unsuccessful. Trust is built upon the spirit of reciprocity and not that of superiority.

***

Μήνυμα των Ταλιμπάν στην Δύση: Η διπλωματία θέλει αμοιβαιότητα

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης

Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής – ΕΛΙΑΜΕΠ

Η πρόσφατη επίθεση των Ταλιμπάν στο διεθνές αεροδρόμιο του Καράτσι αποτελεί σημαντικό γεγονός επιχειρησιακά στον πόλεμο που μαίνεται μεταξύ της κυβέρνησης των Ταλιμπάν όχι μόνο στο Πακιστάν αλλά και το Αφγανιστάν. Για την ακρίβεια η επίθεση στο Καράτσι συνδέεται με την επίθεση στην Καμπούλ τρεις μέρες πριν εναντίον του Αμπντολά Αμπντολά μελλοντικού προέδρου του Αφγανιστάν βάσει των έως τώρα εκλογικών αποτελεσμάτων. Ωστόσο με δεδομένο το καλό κλίμα που είχε δημιουργηθεί στις 4 Ιουνίου με την ανταλλαγή του Αμερικανού λοχία και των πέντε κρατουμένων Ταλιμπάν στο Γκουαντάναμο, το ερώτημα είναι τι άλλαξε εντός δύο εικοσιτετραώρων.

            Σύμφωνα με την ανακοίνωση των Ταλιμπάν, η θεαματική επίθεση στο Καράτσι ήταν απάντηση στους βομβαρδισμούς χωριών προσκείμενων στους Ταλιμπάν. Προφανώς η απώλεια σημαινόντων στελεχών των Ταλιμπάν από τις αεροπορικές επιθέσεις στα ορεινά της χώρας, παρά την ανταλλαγή της 4^ης Ιουνίου αλλά και η προσπάθεια διαίρεσης των Ταλιμπάν από την Δύση, αποτελούν σημαντικές αιτίες για να προβούν στην επίθεση στο Καράτσι. Το μήνυμα τους; Είναι σε θέση να διεξαγάγουν μεγάλης κλίμακα χτυπήματα σε ανύποπτο χρόνο και σε ανύποπτο μέρος. Με άλλα λόγια η ασφάλεια του Πακιστάν διακυβεύεται.

            Τώρα αν μετά από αυτό το κτύπημα και την εναλλαγή συναισθημάτων εντός πέντε ημερών η διπλωματία είναι σε θέση να προσφέρει κάτι ουσιώδες είναι αμφίβολο. Βέβαιο πρέπει να θεωρείται ότι ο πόλεμος της Δύσης με τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν θα οξυνθεί με την αποχώρηση μέρους των αμερικανικών στρατευμάτων στο τέλος του χρόνου από το Αφγανιστάν. Όταν δεν υπάρχει εμπιστοσύνη, η διπλωματία είναι άκαρπη. Η εμπιστοσύνη κτίζεται σε πνεύμα αμοιβαιότητας και όχι αισθήματος υπεροχής.

Το ζητούμενο των εκλογών στο Ιράκ

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης,

Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ, 

evenetis77@yahoo.com

Λίγες ημέρες μετά την διενέργεια των κοινοβουλευτικών εκλογών στο Ιράκ, το μήνυμα που έχουν στείλει όλα τα κόμματα της χώρας τόσο στο εκλογικό σώμα αλλά και την ίδια τον πολιτικό κόσμο της χώρας είναι η ενότητα για την αντιμετώπιση των ποικίλων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα τόσο σε επίπεδο ασφάλειας όσο και συλλογικής ενατένισης του πολιτικού μέλλοντος της χώρας.

Αναφορικά με την ασφάλεια της χώρας η επιτυχής διενέργεια των εκλογών και το υψηλό ποσοστό συμμετοχής σε αυτές αποτελεί αισιόδοξο μήνυμα του λαού του Ιράκ για το μέλλον της χώρας. Παρά την κατάσταση ανασφάλειας στην Φαλούτζα και άλλες σουνιτικές περιοχές, η συμμετοχή των Ιρακινών στην εκλογική διαδικασία τους διαφοροποιεί από την ακραία δράση των συγκεκριμένων ανταρτικών σουνιτικών ομάδων. Αναμφίβολα η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να επιτύχει την πολυπόθητη συμφωνία και ενεργό συμμετοχή των σουνιτών στην πολιτική διαδικασία προκειμένου να περιθωριοποιηθούν περεταίρω όποιες ακραίες εκφάνσεις πολιτικής συμπεριφοράς.

Επίσης ζητούμενο και αποτέλεσμα των εν λόγω εκλογών είναι η διασφάλιση της ακεραιότητας του Ιράκ και η διαχείριση αποσχιστικών τάσεων και ιδιαίτερα αυτής των Κούρδων. Το ζήτημα της ενέργειας του Κουρδιστάν του Ιράκ και της τάσης των Κούρδων για ανεξαρτησία αποτελεί καίριο τομέα πολιτικής δραστηριοποίησης της Βαγδάτης για την σταθερότητα της Μεσοποταμίας.

        Σε αυτή την διαδικασία η επόμενη κυβέρνηση στο Ιράκ καλείται να συνεχίσει το σταθεροποιητικό ρόλο της κυβέρνησης Μάλεκι έναν ρόλο όχι μόνο γι το εσωτερικό του Ιράκ αλλά και για την περιφερειακή ασφάλεια. Ο κόσμος χρειάζεται το Ιράκ σταθερό και ασφαλές προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι γεωπολιτικές προκλήσεις στο Λεβάντε και την ευρύτερη περιοχή.

Erdogan and the Armenians

Erdogan and the Armenians

Dr. Evangelos Venetis

Head of the Middle East Research Project

Hellenic Foundation for European and Foreign Policy – ELIAMEP

evenetis77@yahoo.com

The recent condolences by Turkish Prime to the descendants of Armenians who were massacred en masse, to the point of genocide, during the First World War caught by surprise not only in the ranks of the Armenians of Turkey, Armenia and around the world but to the entire international public opinion. It was a rare moment as Turkish officials, especially Prime Ministers refrained from publicly commenting on the matter. What are the motives for Erdogan’s attitude? Apparently it is associated with both the domestic and foreign policy of the neighbor.

Regarding the domestic political scene of Turkey, after the dominance of the party in the recent municipal elections, Erdogan felt powerful to take a series of actions aimed at balancing his image as a leader of Turkey. It is true that during the campaign he adopted the profile of relentless and ruthless leader who in a incorruptible was is determined to take the country to the way of the future and to punish those who made false accusations against him. Now, vindicated by the outcome of the elections, he feels comfortable enough to balance his attitude and to enrich it with feelings and actions that cause sympathy, interest and curiosity. In this context the "down to earth Erdogan" image emerges from a recent statement on the Armenian genocide, disorienting opponents inside and outside Turkey.

Yet his refusal to accept the term "genocide" means that nothing has changed in the foreign policy of Turkey to Armenians. It is a step forward and two backward. It creates a positive atmosphere and expectations without any substantial benefit to the other side. This policy is well-known, as in the case of the issue of the Theological School of Halki.

Apart from the political dimensions of the issue, an aspect of truth is hidden behind Erdogan’s statement. As an Islamist Muslim politician he knows that the Armenian genocide was a result of the action of the pro-Western nationalists and secularized Young Turks; the sworn opponents of Islam and Muslims in Ottoman leadership at the time. In contrast to the nationalistic fervor of the Young Turks, Islam explicitly forbids the mass extermination of the Peoples of the Bible even if they have turned against Islam previously. Erdogan knows this parameter an

d this statement of condolence may be trying to reconcile the political aspects with the moral dimension of the issue. Will he do the same in less than a month in the case of genocide of Pontic Greeks and Assyrochaldaeans?

Καθημερινή, 27/4/2014
http://www.kathimerini.gr/764463/opinion/epikairothta/kosmos/nai-men-alla-o-erntoan-kai-oi-armenioi

***

Ναι μεν αλλά:

Ο Έρντοαν και οι Αρμένιοι

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης,

Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ, evenetis77@yahoo.com

Τα πρόσφατα συλλυπητήρια του Τούρκου πρωθυπουργού προς τους απογόνους των Αρμενίων που σφαγιάσθηκαν μαζικά, σε βαθμό γενοκτονίας, κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο προκάλεσαν αίσθηση στις τάξεις όχι μόνο των Αρμενίων της Τουρκίας, Αρμενίας και ανά τον κόσμο αλλά στο σύνολο της διεθνούς κοινής γνώμης. Ήταν μία σπάνια στιγμή καθώς μέχρι σήμερα Τούρκοι αξιωματούχοι, και ιδίως πρωθυπουργοί, απέφευγαν να τοποθετηθούν δημοσίως επί του θέματος. Ποια τα κίνητρα του Έρντοαν για αυτή τους την στάση; Προφανώς σχετίζονται και με την εσωτερική αλλά και με τη εξωτερική πολιτικής της γείτονος.

            Αναφορικά με τα εσωτερικά της Τουρκίας, μετά την πανηγυρική επικράτηση του κόμματός του στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές, ο Έρντοαν αισθάνεται ισχυρός για να προβεί σε σειρά ενεργειών οι οποίες αποβλέπουν στην εξισορρόπηση της εικόνας του ως ηγέτη της Τουρκίας. Είναι αλήθεια ότι κατά την προεκλογική περίοδο υιοθέτησε το προφίλ του άτεγκτου και αμείλικτου ηγέτη ο οποίος αδιάφθορος ων, είναι αποφασισμένος να προχωρήσει την χώρα του στον δρόμο του μέλλοντος και να τιμωρήσει όσους τον συκοφαντούσαν. Τώρα, δικαιωμένος από το αποτέλεσμα των εκλογών, αισθάνεται την άνεση να ισορροπήσει την στάση του και να την εμπλουτίσει με συναισθήματα και δράσεις που προκαλούν την συμπάθεια, το ενδιαφέρον και την περιέργεια. Ο «άνθρωπος Έρντοαν» είναι εκείνος που ξεπροβάλλει από την πρόσφατη δήλωσή του για την αρμενική γενοκτονία, αποπροσανατολίζοντας τους αντιπάλους στο εσωτερικό και εξωτερικό της χώρας.

            Ωστόσο η άρνησή του να αποδεχθεί τον όρο «γενοκτονία» δεν αλλάζει κάτι στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας έναντι των Αρμενίων. Είναι ένα βήμα προς τα εμπρός και δύο προς τα πίσω. Δημιουργεί θετική ατμόσφαιρα και προσδοκίες χωρίς ουσιαστικό αντίκρυσμα. Η εν λόγω πολιτική του είναι γνωστή, όπως στην περίπτωση του θέματος της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Με αυτόν τον τρόπο κερδίζει τις εντυπώσεις και χρόνο μέχρι την επόμενη ενέργεια, καθυστερώντας την αντίδραση της άλλης πλευράς. Μέχρι να έλθει η επόμενη ενέργεια επί του θέματος θα έχει περάσει αρκετός χρόνος χωρίς να έχει απολέσει τίποτε η Τουρκία. Αντίθετα διατηρεί τις κερδισμένες εντυπώσεις.

            Πέραν όμως των πολιτικών σκοπιμοτήτων κρύβεται και η αλήθεια πίσω από την εν λόγω ενέργεια του Έρντοαν. Ως ισλαμιστής μουσουλμάνος πολιτικός γνωρίζει καλά ότι η γενοκτονία των Αρμενίων ήταν αποτέλεσμα της δράσης των φιλοδυτικών εθνικιστών και εκκοσμικευμένων Νεοτούρκων, ορκισμένων αντιπάλων του Ισλάμ και των μουσουλμάνων της Οθωμανικής ηγεσίας τότε. Σε αντίθεση με τον εθνικιστικό ζήλο των Νεοτούρκων, το Ισλάμ απαγορεύει ρητά την μαζική εξόντωση των Λαών της Βίβλου ακόμη και αν έχουν στραφεί εναντίον του Ισλάμ. Ο Έρντοαν γνωρίζει αυτή την παράμετρο και με την εν λόγω δήλωση συλλυπητηρίων ίσως προσπαθεί να συμβιβάσει κατά το δυνατόν για εκείνον την πολιτική σκοπιμότητα με την ηθική διάσταση του ζητήματος. Άραγε θα πράξει το ίδιο σε λιγότερο από ένα μήνα και στην περίπτωση των Ποντίων και των Ασσυροχαλδαίων;

Καθημερινή, 27/4/2014

http://www.kathimerini.gr/764463/opinion/epikairothta/kosmos/nai-men-alla-o-erntoan-kai-oi-armenioi

Discord in the Arabian Peninsula: Saudi Arabia and Qatar

Η Διχόνοια στην Αραβική Χερσόνησο: Ερίζουν Σαουδική Αραβία και Κατάρ Δρ. Ευάγγελος Βενέτης, Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος  Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ

Άμυνα και Διπλωματία, Απρίλιος 2014

(Defense and Diplomacy, April 2014)

Λίαν προσφάτως ενέσκηψε έριδα μεταξύ των δύο πιο εύπορων κρατών της Αραβικής Χερσονήσου και του αραβικού κόσμου εν γένει. Η Σαουδική Αραβία με την παράδοση μερικών δεκαετιών σύγχρονης ιστορίας έθνους-κράτους και τοποτηρητής των ιερών τόπων του Ισλάμ, δείχνει να ενοχλείται από την φιλόδοξη τάση του αναδυόμενου οικονομικά και πολιτικά Κατάρ. Η τάση του Κατάρ να αμφισβητεί την καθεστηκυία τάξη και την αρχηγεία του Ριάντ ενοχλεί το τελευταίο και τους συμμάχους στην αραβική χερσόνησο.

Το Κατάρ των δύο εκατ. Κατοίκων έχει γηγενή πληθυσμό 300.000 ατόμων με τους λοιπούς να είναι μετανάστες. Ωστόσο με δεδομένο τον ενεργειακό πλούτο της χώρας και την φιλοδοξία του πολιτικού κόσμου της να την καταστήσουν ισχυρή γεωπολιτική περιφερειακή δύναμη, η πρόσφατη κρίση στις σχέσεις του Κατάρ με την Σ. Αραβία, το Κουβέιτ και το Μπαχρέιν λειτουργεί επιβεβαιωτικά. Η διπλωματική και συχνά οικονομική εμπλοκή του Κατάρ σε διάφορες διεθνείς κρίσεις, συχνά εκτός της περιφερειακής του εμβέλειας, λ.χ. στο Τσάντ-Σουδάν, Τζιμπουτί-Ερυθρέα, στο Αφγανιστάν στηρίζοντας τους Ταλιμπάν, στη Συρία, στηρίζοντας μερίδα ακραίων Ισλαμιστών, στην Αίγυπτο με την Ισλαμική Αδελφότητα, στη Γάζα με την Χαμάς αλλά και οι διενέξεις του Κατάρ με το Μπαχρέιν και το Νεπάλ, καθιστούν την εξωτερική πολιτική του Κατάρ ιδιαίτερα φιλόδοξη με συγκρουσιακό χαρακτήρα.

Το Κατάρ ασκεί ρεαλιστική πολιτική σε βαθμό που άλλες αραβικές χώρες, όπως η Σ. Αραβία, η Ιορδανία και η Αίγυπτος δεν έχουν φθάσει. Χρησιμοποιεί την ήπια ισχύ με έξυπνο τρόπο, λ.χ. την διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022 και δεν διστάζει να τολμά με τακτικές και μεθόδους επί θεμάτων που άλλες αραβικές χώρες δεν καταπιάνονται σε τέτοιο, λ.χ. στις αινιγματικές σχέσεις του Κατάρ με το Ισραήλ.

Δεν προκαλεί έκπληξη, λοιπόν, που η Σαουδική Αραβία έχει δυσαρεστηθεί με το Κατάρ. Το Ριάντ δεν είναι διατεθειμένο να παραδώσει τα σκήπτρα της ηγέτιδας χώρας του αραβικού κόσμου στο Κατάρ. Η εν λόγω αντιπαράθεση προκαλεί ωστόσο απορία στον ήδη κατακερματισμένο πολιτικά αραβικό κόσμο. Είναι απορίας άξιο που τα δύο πλουσιότερα αραβικά κράτη δεν συνεργάζονται αλλά ερίζουν για ένα γόητρο το οποίο φθίνει, όταν ο αραβικός κόσμος κατακερματίζεται και αποδυναμώνεται. Μήπως και το Κατάρ και η Σαουδική Αραβία πρέπει να αλλάξουν πορεία και να στραφούν στην αντίθετη κατεύθυνση; Αυτήν την ενότητας και τη ισχυροποίησης;

The Geopolitics of Democracy in the Middle East and the Black Sea

َΗ γεωπολιτική της Δημοκρατίας

Η θύελλα της Μ. Ανατολής στην Μαύρη Θάλασσα

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης,

Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ, evenetis77@yahoo.com

Η εξελισσόμενη σε εμφύλιο κρίση στην Ουκρανία έχει τόσες ομοιότητες με την λεγόμενη «Αραβική Άνοιξη» και την πολιτική κρίση στην Τουρκία, στην απέναντι ακτή της Μ. Θάλασσας, ώστε χρήζει ιδιαίτερης αναφοράς. Η κινητοποίηση των λεγόμενων δημοκρατικών δυνάμεων εντός αστικού χωροταξικού πλαισίου εναντίον των υφιστάμενων πολιτικών ηγετών και συστημάτων τους παρουσιάζει ενδιαφέρον για την χρονική και μεθοδολογική εγγύτητά τους.

Η εν λόγω ομοιότητα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και για τις δύο αντικρουόμενες παρατάξεις, καθώς προσφέρει γνώση και πρόνοια για τον αιφνιδιασμό της κυβέρνησης ή την έγκαιρη αντιμετώπιση των κινήσεων της αντιπολίτευσης από την κυβέρνηση. Η μεθοδολογία των διαδηλωτών είναι η ίδια με κάποιες διαφοροποιήσεις ανάλογα με την χώρα και το κλιματολογικό της πλαίσιο: κατάληψη της κεντρικής πλατείας της πρωτεύουσας, μαζική παρουσία διαδηλωτών μέσω του διαδικτύου, κάθοδος ηθοποιών, τραγουδιστών και λοιπών διασημοτήτων υπέρ των διαδηλωτών, ευρεία κάλυψη της κρίσης από τα δυτικά ΜΜΕ κλπ. κλπ.

Το κυριότερο όμως κοινό στοιχείο αυτών των κρίσεων είναι η γεωπολιτική τους διάσταση. Ιδιαίτερα στην Τουρκία και την Ουκρανία, η Δύση ταυτίζεται με την εκάστοτε αντιπολίτευση ενώ οι γεωπολιτικοί αντίπαλοι της Δύσης με τις υφιστάμενες κυβερνήσεις. Επίσης οι εν λόγω κρίσεις εκδηλώνονται σε χώρες που εφάπτονται των γεωπολιτικών σφαιρών Δύσης και Ανατολής. Εξαίρεση δεν αποτελεί ούτε η Βενεζουέλα αυτή την στιγμή, αλλά και η Γεωργία παλαιότερα καθώς επίσης και η Κεντρική Ασία.

Η επιτυχία αυτών των εξεγέρσεων δεν είναι διασφαλισμένη, ούτε καν  προδιαγεγραμμένη, και εξαρτάται από την αποφασιστικότητα των υφιστάμενων κυβερνήσεων να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο για να διατηρηθούν στην εξουσία ή να υποχωρήσουν προσωρινά και να αποχωρήσουν μόνιμα αργότερα. Όσο πιο αποφασιστικός ο νυν κυβερνητικός ηγέτης τόσο λιγότερες οι πιθανότητες επιτυχίας της εξέγερσης, λ.χ. στην Τουρκία με τον πρωθυπουργό Έρντοαν.

Όποια πλευρά και να έχει δίκαιο, βέβαιο είναι ότι η σύγχρονη αντίληψη της γεωπολιτικής εμπλοκής σε μία χώρα περνάει μέσα από την διαμόρφωση του πολιτικού της συστήματος προς το δημοκρατικότερο ή μη. Τα γεωπολιτικά όμως συμφέροντα απ’ όπου και αν προέρχονται, διόλου δεν ασχολούνται κατ’ ουσίαν με την δημοκρατία αυτή καθαυτή, λ.χ. στην περίπτωση της Αιγύπτου. Μέχρι αυτό να γίνει κατανοητό από όλους, θα θυσιάζονται ψυχές στον εμφύλιο βωμό των γεωπολιτικών σκοπιμοτήτων.

A lost link between Greece and the East: Victor Sarianidis

Χάθηκε ένας κρίκος της Ελλάδας με την Ανατολή, ο Βίκτωρ Σαριγιαννίδης

Καθημερινή, 14/2/2014

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης,

Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ

Ήταν ο σημαντικότερος ανάμεσα σε ελάχιστους εν ζωή εκπροσώπους του Ελληνισμού στα πολιτιστικά τεκταινόμενα της Ασίας. Ένας Οικουμενικός Έλληνας του Πόντου που γεννήθηκε στην Κεντρική Ασία μετά την Μικρασιατική Καταστροφή. Γεννημένος στην Τασκένδη του Ουζμπεκιστάν (1929-2013), ο Βίκτωρ Σαριγιαννίδης έζησε στο πολυσυλλεκτικό και παγκοσμιοποιημένο, για τα δεδομένα της εποχής, περιβάλλον της Σοβιετικής Ένωσης. Αναπόφευκτα η κοσμοαντίληψή του ήταν και αυτή οικουμενική, όπως ταιριάζει στο γνήσιο ελληνικό πνεύμα.

            Ο Πόντιος αρχαιολόγος με την παγκόσμια φήμη αφιέρωσε την ζωή του στην αρχαιολογία και αναζήτησε, στην πορεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τα ίχνη της ελληνιστικής πολιτιστικής κληρονομιάς του στην Ασία. Πέραν των 20 βιβλίων και 200 άρθρων του, ανακάλυψε τον ελληνιστικό θησαυρό (20.000 κοσμήματα) της Βακτριανής στο Τιλιά Τεπέ του Αφγανιστάν προλαβαίνοντας τις επί μακρόν προγενέστερες επίμονες προσπάθειες των Γάλλων αρχαιολόγων στην περιοχή. Η κύρια συνεισφορά του στην αρχαιολογία ήταν η ανακάλυψη του 4.500 ετών ανακτόρου της ερήμου Καρά Κουμ, το οποίο, κατά τον Σαριγιαννίδη, σήμανε την ανακάλυψη ενός μεγάλου άγνωστου ξεχωριστού πολιτισμού της Κεντρικής Ασίας και εφάμιλλου της Μεσοποταμίας, Κίνας, Ινδίας-Ιράν και Αιγύπτου.

            Ο Σαριγιαννίδης υπήρξε σπάνιο δείγμα Έλληνα επιστήμονα για δύο λόγους: αφενός η σκέψη του διέπετο από πολιτιστική ευρύτητα χωρίς να περιορίζεται από τα σύνορα και τις προκαταλήψεις ενός λαού εντός ενός έθνους κράτους. Αφετέρου κινήθηκε με τέτοιο πρωτοποριακό πνεύμα και τόλμη που ελάχιστοι Έλληνες έχουν πράξει τους τελευταίους αιώνες στην Ασία. Δείγμα Έλληνα με διαχρονικό ελληνικό πνεύμα και παιδεία, ο Σαριγιαννίδης υπενθύμισε με το έργο και την ζωή του ότι ο Ελληνισμός δεν περιορίζεται εντός των συνόρων της Ελλάδας, όπως εσφαλμένα έχουν νομίσει οι πλείστοι των εν Ελλάδι Ελλήνων εδώ και έναν αιώνα. Αντίθετα ο Ελληνισμός δρα και δημιουργεί παντού με σημείο αναφοράς την κοιτίδα του. Η ζωή του Σαριγιαννίδη αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για τις νεότερες γενιές Ελλήνων ιδιαίτερα τώρα που η κρίση αξιών στην Ελλάδα αποτελεί ευκαιρία για την επαναφορά της κοσμοαντίληψης του Νεοέλληνα στο οικουμενικό πλαίσιο δημιουργίας του Ελληνισμού ανά τους αιώνες. Τί περιμένουμε λοιπόν;

Ensuring the legal status of the Greek Orthodox and other communities in Turkey

Διασφαλίζοντας τη νομική υπόσταση των Ελληνορθοδόξων

και των άλλων κοινοτήτων της Τουρκίας

Καθημερινή, 19/1/2014

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης,

Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ

Σήμερα η Τουρκία βρίσκεται από κοινωνικοπολιτική άποψη σχετικά με τις μειονότητές της στο μεταβατικό στάδιο από ένα παρελθόν που προβλημάτισε σε ένα μέλλον πολλά υποσχόμενο. Η κυβέρνηση το Κόμματος της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης του Πρωθυπουργού Έρντοαν υπήρξε η πρώτη η οποία άγγιξε για πρώτη φορά ουσιαστικά το θέμα των δικαιωμάτων των μειονοτήτων της Τουρκίας. Μία σειρά, έστω και περιορισμένων, ενεργειών της τουρκικής κυβέρνησης σχετικά με την επιστροφή κοινοτικής περιουσίας στους Ελληνορθόδοξους της Τουρκίας, όπως και τις κοινότητες των Χριστιανών Αρμενίων, των Λατίνων Καθολικών, των Συροϊακωβιτών και των Ιουδαίων της χώρας, έχει δημιουργήσει θετικό κλίμα στις τάξεις των μειονοτήτων και την ελπίδα ότι το υπό διαμόρφωση νέο Σύνταγμα της Τουρκικής Δημοκρατίας θα διασφαλίσει στην πράξη, και όχι απλώς θεωρητικά, αναγνώριση της νομικής τους υπόστασης, συμπεριλαμβανομένου του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Αρχιραββινίας, καθώς επίσης και την ισοπολιτεία και ισονομία των μονοθεϊστικών κοινοτήτων. Είναι, πράγματι, μία σημαντική στιγμή στη νεώτερη ιστορία της γείτονος.

Σε αυτό το πλαίσιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το δεύτερο συνέδριο που διοργανώνεται στις 30 Ιανουαρίου 2014 στην Κωνσταντινούπολη από το Γραφείο Εκπροσώπησης Μειονοτικών Ιδρυμάτων, του οποίου προΐσταται ο κ. Λάκης Βίγκας, εκπρόσωπος των 166 μειονοτικών ιδρυμάτων στο Πλαίσιο της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων της Τουρκικής Δημοκρατίας, σε συνεργασία με τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Μπιλγκί και την στήριξη της Επιτροπής Βενετίας. Το πρώτο συνέδριο είχα λάβει χώρα σε συνεργασία με το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 13 Μαΐου 2013 στο Πανεπιστήμιο της Άγκυρας. Το συνέδριο επικεντρώνεται στο ζήτημα της νομικής υπόστασης των μη μουσουλμανικών κοινοτήτων στην Τουρκία, και δη τα δικαιώματα και προβλήματα που προκύπτουν κατά την εν λόγω διαδικασία. Στόχος της εκδήλωσης είναι να θέσει επίσημα το πλαίσιο συζήτησης για την αναγκαιότητα διευθέτησης της νομικής υπόστασης των εν λόγω ιστορικών κοινοτήτων προκειμένου να συνεχίσουν την ιστορική τους πορεία.

Στο συνέδριο θα λάβουν μέρος καθηγητές πανεπιστημίου καθώς και εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας τόσο από την Τουρκία όσο και από το εξωτερικό με στόχο να μοιραστούν την εμπειρία άλλων χωρών. Η παρουσία εκπροσώπου της Επιτροπής της Βενετίας αλλά και νομομαθών από τη Μέση Ανατολή αποσκοπεί στο να μοιρασθούν την εμπειρία εκείνων σχετικά με την αναγνώριση της νομικής υπόστασης ανάλογων κοινοτήτων στις χώρες τους.

Διασφαλίζοντας την πολυπολιτισμικότητα, κοινωνική αρμονία, δημιουργικότητα, οικονομική και ατομική ανάπτυξη βασισμένα στην πολιτιστική άμιλλα και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων οι πολίτες της Τουρκίας είτε ως πλειονότητα είτε ως μειονότητες καλούνται να διασφαλίσουν την ακεραιότητα της ίδιας της κοινωνίας τους αλλά κυρίως την ειρήνη εντός αυτής σε μία εποχή κρίσιμη πολιτικά για τη Τουρκία. Σε αυτή την διαδικασία αναμένεται η πιο ενεργή στήριξη της τουρκικής κυβέρνησης εν γένει προς τις μειονότητες. Ιδιαίτερα για την Ρωμαίικη κοινότητα εξαιρετικής σημασίας παραμένει η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης κάτι που χρειάζεται να πάψει να είναι ζητούμενο.

The questionable political credibility of corruption allegations against Erdogan

Αμφιβόλου πολιτικής αξιοπιστίας τα περί διαφθοράς του Έρντοαν

Καθημερινή, 12/1/2014

Δρ. Ευάγγελος Βενέτης,

Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής - ΕΛΙΑΜΕΠ

Στην πολιτική ιστορία της ανθρωπότητας και σε κάθε πολίτευμα, ιδιαίτερα στην δημοκρατία με τις συνεχόμενες εναλλαγές της τύχης των πολιτικών λόγω πολιτικού κόστους, η κατηγορία της διαφθοράς είναι η πλέον συνήθης σε τέτοιο βαθμό μάλιστα ώστε να είναι δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ της αλήθειας και της συκοφαντίας. Ακόμη και στην περίπτωση που η κατηγορία αποδεικνύεται αληθής, κατόπιν της σχετικής δικαστικής διαδικασίας, τα ερωτηματικά παραμένουν αναφορικά με το κίνητρο ανάδειξης ενός συγκεκριμένου σκανδάλου σε μία δεδομένη χρονική στιγμή υπό δεδομένες πολιτικές συνθήκες με συγκεκριμένους κερδισμένους και χαμένους. Και αυτά διότι είναι γνωστό ότι όπου υπάρχει άνθρωπος υπάρχει εγωισμός και απληστία, άρα και κατάχρηση εξουσίας σε κάθε επίπεδο πολιτικής και οικονομικής διαχείρισης. Αυτό ίσχυε πάντοτε και εξακολουθεί να ισχύει ιδιαίτερα σήμερα υπό το άκρατο πνεύμα υλισμού τους τελευταίους δύο αιώνες.

Στην περίπτωση, λοιπόν, της πολιτικής κρίσης στην Τουρκία δεν είναι τόσο σημαντική η ανάδειξη της διατεινόμενης υπόθεσης διαφθοράς αλλά το γιατί επιδιώκεται η ανάδειξή της και από ποιους. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η Ισλαμική Επανάσταση στην Τουρκία σε βάρους του κεμαλικού βαθέως κράτους έγινε αθόρυβα και αναίμακτα, δεν είναι δύσκολο να υποθέσουμε ότι η επανάσταση είναι αποτέλεσμα του παρακρατικού δικτύου Χιζμέτ του Γκιουλέν. «Οφθαλμός αντί οφθαλμού» δηλαδή για τους Ισλαμιστές οι οποίοι αντιμετώπισαν τους εκκοσμικευμένους πολιτικούς αντιπάλους με την ίδια μέθοδο, την σύσταση και λειτουργία παρακρατικών δικτύων.

Μετά την επικράτηση των ισλαμιστών στην πολιτική ζωή της χώρας, ο Έρντοαν και οι συν αυτώ άρχισαν να δημιουργούν το δικό τους ισλαμικό δίκτυο, αποστασιοποιούμενοι από τον Γκιουλέν για λόγους μεθοδολογίας και όχι στόχων της κοινής πολιτικής τους ιδεολογίας. Είναι προφανές ότι και ο Γκιουλέν και ο Έρντοαν διαθέτουν τα δικά τους δίκτυα σε κάθε τομέα του κράτους, της ασφάλειας και της δικαστικής εξουσίας. Επομένως είναι πολύ εύκολο για τον μεν ή τον δε να αναδείξουν τις αδυναμίες του αντιπάλου, ή και να επινοήσουν-μεγαλοποιήσουν κάποιες από αυτές, μέσω των δικαστικών που αποτελούν μέρος του ενός ή του άλλου δικτύου. Το ίδιο ισχύει και για τις δυνάμεις ασφαλείας.

Η άσκηση της δικαιοσύνης προϋποθέτει ανεξαρτησία και αμεροληψία της δικαστικής εξουσίας. Κάτι τέτοιο στην Τουρκία δεν είναι εύκολο λόγω της λειτουργίας των παρακρατικών δικτύων. Συνεπώς οι κατηγορίες κάποιων δικαστών δεν έχουν την απαιτούμενη αξιοπιστία και αυτό είναι κάτι που ο Πρωθυπουργός Έρντοαν έχει τονίσει. Υπό αυτό πρίσμα, οι κατηγορίες διαφθοράς από το δίκτυο Χιζμέτ κατά του πρωθυπουργού της Τουρκίας αποκτούν νέα διάσταση και πρέπει να αναλυθούν βάσει του πολιτικού ανταγωνισμού στις τάξεις των Ισλαμιστών και όχι της οικονομικής ή ποινικής τους διάστασης.